42°07′ şm. e. 42°29′ ş. u.HGYO

Vani bələdiyyəsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Vani bələdiyyəsi
ვანის მუნიციპალიტეტი
Uxutidən mənzərə
Uxutidən mənzərə
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
42°07′ şm. e. 42°29′ ş. u.HGYO
Ölkə Gürcüstan Gürcüstan
Region İmereti
Başçı Aleksandr Qoqorişvili
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 557 km2 (215 sq mi)
Mərkəzin hündürlüyü 1,500 m (4,900 ft)
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi 24 512 nəfər (2014)
Sıxlığı 44.0/km2 (114/sq mi)
Rəsmi dili
Digər
vani.gov.ge
Bələdiyyənin Gürcüstan daxilində yerləşdiyi yer
Bələdiyyənin Gürcüstan daxilində yerləşdiyi yer
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Vani (gürc. ვანის მუნიციპალიტეტი) Gürcüstanın İmereti regionunda bələdiyyədir. Onun əsas şəhəri Vanidir.

1930-cu ildə ayrı bir rayona ayrıldı. İmeretinin ekstremal cənub-qərb hissəsində yerləşir. Bələdiyyə Bağdati, Samtredia, Tskaltubo, AdigenÇoxataur bələdiyyələri ilə həmsərhəddir. Əsas relyef vahidləri Mesxeti silsiləsinin şimal yamacları, İmereti ovalığı və keçid cənub İmeretinin təpəli dağətəyidir. Şimal hissəsini İmereti düzənliyi tutur. Rioni çayı bələdiyyənin şimalından axır. Van ərazisində çaylar axır: Sulori, Kumuri və s. Çayların başlanğıcı dəniz səviyyəsindən 1500 m (4900 fut) hündürlükdə Mesxeti silsiləsinin şimal yamacındadır.[1]

İqtisadiyyatın aparıcı sahəsi kənd təsərrüfatıdır. Torpaqlar 16,2 ha (40 akr) əhatə edir. Əsas üzüm növləri bunlardır: Tsolikouri, Tsitska və Aladasturi. Həmçininin bağçılıq da inkişaf etmişdir. Əsas faydalı qazıntıları kimi tikinti materialları böyük pay sahibidir: andezit, bazalt, alebastr (İnaşauri), keramik gil, əhəngdaşı (İsriti), mineral sular (İnaşauri, Sulori, Chokiani), termal sular (Amagleba, Sulori). Bələdiyyənin əsas nəqliyyat qovşağı Kutaisi, Bağdati, SamtrediaLançxuti şəhərlərini ilə avtomobil yolu ilə birləşdirilən Vani şəhəridir. Şəhər Kutaisi və Samtrediadan Qafqazın əsas dəmir yolları ilə birləşir. Turizm də Vani iqtisadiyyatı üçün çox vacibdir.[1]

Vani Bələdiyyə Məclisi (gürcü : ვანის საკრებულო) Vani Bələdiyyəsinin nümayəndəlik orqanıdır. Hazırda 35 üzvdən ibarətdir. Şura məcəllə dəyişiklikləri, kommunal xidmətlər, vergilər, şəhər büdcəsi, şəhər hökumətinə nəzarət və s. kimi mövzuları nəzərdən keçirmək üçün müntəzəm olaraq toplanır. Vani sakrebulo dörd ildən bir seçilir. Sonuncu seçki 2017-ci ilin oktyabrında keçirilib.[2]

Partiya Oturacaqlar İndiki Bələdiyyə Məclisi
Gürcü arzusu 30
Avropa Gürcüstanı 3
UNM 2

Tarixi yaşayış məntəqələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bələdiyyənin ərazisində balneoloji kurortlar mövcuddur: "Sulori" və termal və mineral suları ilə məşhur olan "Amaqleba". Vani ərazisində tarixi abidələr yer almaqdadır: Şuamtadakı Müqəddəs Georgi kilsəsi; Melouri qalası və XIV əsr Kənddəki Melouri kilsəsi. 12–13-cü əsrlərə aid Archangel Kilsəsi; Kənddəki Tamar qalası. İnaşauridə; Bzvani mağarası; Kənddəki Qormağalı qalası. Sulorda; Kənddəki Epiphany Kilsəsi. Şuamtada; Kənddəki 18-ci əsr Trinity kilsəsi. Dixaşxoda; Kənddəki XI kilsə. Kənddəki XVI kilsə. Salaminada; Kənddə feodal dövrünə aid iki qala və 19-cu əsrə aid kilsə. Üst hissədə; 1619 Kənddəki Xilaskar kilsəsi. Bərpa işləri aparılan Kənddəki orta əsrlərə aid qala, kilsə və qüllə. Oxda; Kənddəki Archangel kilsəsi. Aşağı ətrafda; Maisaour qala kəndi; Rəvayətə görə, Vani bələdiyyəsinin ərazisində Birinci Çağırılan Endryu tərəfindən ucaldılmış xaç var.[3]

Vani qədim yaşayış məskəninin xarabalıqları

Turistik yerlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ən məşhur turistik yer Otar Lortkipanidze Vani Arxeoloji Muzey-Qoruğudur.[4] Onun tam bərpası 2019-cu ildə başa çatdı və Van Muzeyi Transqafqaz regionunda ən yaxşı muzeylərdən hesab olunur. Arxeologiya Muzeyində bərpa və təməl şöbələri, uşaq təhsil mərkəzi, kitabxana, müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş sərgi və konfrans zalları yerləşir. Muzeydə qazılmış arxeoloji materiallar qorunur, memarlıq, zərgərlik, tunc heykəllər təqdim olunur. Qədim Van şəhərində dünyaca məşhur "Qızıl Kolxida" sərgisinin bütün eksponatları qazılıb və onların əksəriyyəti muzeyə qaytarılması planlaşdırılır. Vani şəhəri Muzey-qoruq kompleksinin komponentləri həm də tarixi və iqtisadi əhəmiyyəti olan Vani arxeoloji ərazisidir.[1]

İnzibati bölmələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vani bələdiyyəsində 21 inzibati vahidi var: Vani, Shuamta, Mukedi, Tsihesulori, Dihashho, Gadidi, Uh, Tobaneri, Amagleba, mtisdziri, fer planet, Salominao, Salxino, Saprasia, Midori Sul, Uhuti, Kumuri, Zedavani, Zeynda, Dzuluhi və Brovani.[1]

Rütbə Qəsəbə Əhali
1 Vani 3,744
2 Sulori 702
3 Çkvişi 376
  1. 1 2 3 4 "Arxivlənmiş surət". 2022-07-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
  2. https://cesko.ge/res/docs/danOK47.pdf[ölü keçid]
  3. "Arxivlənmiş surət". 2021-12-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
  4. "Georgian National Museum. Vani Archaeological Museum-Reserve" Arxivləşdirilib 2021-10-29 at the Wayback Machine. Georgianmuseums.ge

Xarici linklər

[redaktə | mənbəni redaktə et]